وب 3 به مجموعهای از فناوریها و پروتکلها گفته میشود که برای بهبود عملکرد وب و افزایش تعامل بین کاربران وب ساخته شده است. وب سوم میتواند به عنوان یک وب پویا و هوشمند تلقی شود که بر اساس هوش مصنوعی و یادگیری عمیق توسعه یابد. همچنین میتواند با استفاده از تکنولوژیهای جدیدی مانند IOT، بلاکچین و واقعیت افزوده تعامل بیشتری با کاربران خود داشته باشد. هدف وب سوم، بهبود سرعت، امنیت، دسترسی و تعامل در وب است.
فناوری و تکنولوژی های وب 1 تا وب 3
وب 1، وب 2 و وب 3 به ترتیب نشان دهنده نسلهای مختلف وب هستند که با گذشت زمان و توسعه فناوری و تکنولوژیها، به وجود آمدهاند. در زیر، به صورت مختصر به هر یک از این نسلها اشاره خواهم کرد:
- وب 1: وب 1 یا وب اول، اولین نسل از وب بود که در دهه ۱۹۹۰ معرفی شد. در این نسل از وب، صفحات وب به صورت استاتیک بودند و تنها شامل متن، تصویر و لینکهای متنی بودند. سایتها با استفاده از زبان HTML و CSS طراحی میشدند و ارتباط با سرور با استفاده از پروتکل HTTP انجام میشد. در وب 1، تعامل کاربر با سایت بسیار محدود بود و بیشتر صفحات وب تنها برای نمایش اطلاعات بودند.
- وب 2: وب 2 یا وب دوم، به صورت رسمی در دهه ۲۰۰۰ معرفی شد. در وب 2، صفحات وب به صورت پویا و دینامیک بودند و تنها شامل متن و تصویر نبودند. از تکنولوژیهایی مانند جاوا اسکریپت و AJAX استفاده میشد تا صفحات وب را پویا کنند و کاربران بتوانند با سایت تعامل بیشتری داشته باشند. در وب 2، کاربران میتوانستند در سایتها عضو شوند، نظرات بگذارند، محصولات را انتخاب کنند و از سایر قابلیتهای تعاملی برخوردار شوند.
- وب 3 : وب 3 یا وب سوم، نسل جدیدی از وب است که در حال حاضر در حال توسعه و گسترش است. در این نسل از وب، تمرکز بر روی ایجاد یک وب پویا و هوشمند با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفتهتر از وب 2 مانند هوش مصنوعی، یادگیری عمیق، اینترنت اشیا (IoT)، بلاکچین و واقعیت افزوده قرار دارد. هدف وب سوم، بهبود سرعت، امنیت، دسترسی و تعامل در وب است.
برخی از ویژگیهای وب 3 عبارتند از:
- هوش مصنوعی (AI): با استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی، وب سوم قادر است به طور خودکار و هوشمندانه پاسخ دهد و تعامل بیشتری با کاربران خود داشته باشد.
- یادگیری عمیق (Deep Learning): با استفاده از یادگیری عمیق، وب سوم قادر است به طور خودکار اطلاعات بیشتری را از کاربران خود جمعآوری کند و به بهبود کیفیت خدمات خود بپردازد.
- اینترنت اشیا (IoT): با اتصال دستگاههای هوشمند به وب، وب سوم میتواند از تعامل بیشتری با دنیای فیزیکی برخوردار شود.
- بلاکچین (Blockchain): با استفاده از بلاکچین، وب سوم میتواند از امنیت بیشتری برخوردار شود و اطلاعات کاربران به بهترین شکل ممکن حفظ شوند.
- واقعیت افزوده (AR): با استفاده از واقعیت افزوده، وب سوم قادر است به تعامل بیشتری با کاربران خود داشته باشد و تجربه کاربری را بهبود ببخشد.
علت پدید آمدن وب 3 چیست؟
وب 3 به دلیل نیاز به بهبود سرعت، امنیت و تعامل در وب پدید آمده است. وب 2 همچنان دارای محدودیتهایی بود که از جمله آنها میتوان به کمبود امنیت، عدم توانایی در برقراری تعاملات پیچیده، و اتکا بر روی برنامههای کاربردی برای اجرای تعاملات حساس اشاره کرد.
با توجه به رشد روز افزون دادههای جهان و نیاز به تحلیل این دادهها به شیوهای سریع، موثر و مطمئن، استفاده از تکنولوژیهای هوش مصنوعی و یادگیری عمیق از جمله دلایل ایجاد وب 3 میباشد. همچنین، با اتصال بیشتر دستگاهها به اینترنت و افزایش تعداد کاربران وب، نیاز به سامانههایی با عملکرد بهتر و کارایی بالاتر نیز رو به افزایش است.
وب 3 با بهرهگیری از تکنولوژیهای مبتنی بر هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، بلاکچین و واقعیت افزوده، به عنوان نسلی پیشرفتهتر و پویاتر از وب، میتواند نیازهای مدرن کاربران وب را برطرف کند.
مقایسه وب 2 و وب 3
وب 2 و وب 3 دو نسخه مختلف از وب هستند که در ادامه به مقایسه آنها پرداخته میشود:
- سرعت: یکی از مهمترین تفاوتهای وب 3 با وب 2، سرعت بالاتر آن است. وب 3 با استفاده از پردازشهای هوشمند، قابلیت ارائه محتوای پویا و سریعتر را دارد.
- امنیت: وب 3 با استفاده از تکنولوژیهای رمزنگاری پیشرفته، بلاکچین و احراز هویت دو مرحلهای، امنیت بالاتری را در مقایسه با وب 2 دارد.
- تعامل: وب 3 با ارائه تکنولوژیهای جدید مانند واقعیت افزوده، اینترنت اشیا و هوش مصنوعی، به کاربران این امکان را میدهد تا با وب به شکلی بیشتری تعامل کنند و تجربه کاربری بهتری داشته باشند.
- محتوا: وب 3 با استفاده از فرمتهای جدید مانند HTML5، قابلیت ارائه محتوای پویا و تعاملی را بهتر از وب 2 دارد.
- قابلیت دسترسی: وب 3 با بهرهگیری از تکنولوژیهای جدید، به کاربران این امکان را میدهد تا به سرعت و با کیفیت بالا به محتواهای وب دسترسی پیدا کنند.
به طور کلی، وب 3 با پشتیبانی از تکنولوژیهای جدید، سرعت بالا، امنیت بیشتر، تعامل بیشتر، محتوای پویا و دسترسی آسانتر به محتوا، بهترین نسخه از وب است که تا کنون عرضه شده است.
ساختار وب 3 بر چه اصولی استوار است؟
ساختار وب 3 بر اصولی متمرکز بر کاربر، با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفتهای مانند هوش مصنوعی، شبکههای اجتماعی، واقعیت افزوده، بلاکچین و اینترنت اشیا استوار است. این اصول عبارتند از:
- هوش مصنوعی: وب 3 با بهرهگیری از هوش مصنوعی، توانایی ارائه خدمات بهتر و سریعتر را دارد. هوش مصنوعی به وب 3 اجازه میدهد تا به صورت خودکار به نیازهای کاربران پاسخ دهد و تجربه کاربری بهتری را ارائه کند.
- واقعیت افزوده: با استفاده از تکنولوژی واقعیت افزوده، وب 3 به کاربران امکان میدهد تا با محتوای وب به شکلی بیشتری تعامل کنند.
- شبکههای اجتماعی: وب 3 با بهرهگیری از شبکههای اجتماعی، به کاربران این امکان را میدهد تا با دوستان خود ارتباط برقرار کنند و به اشتراک بگذارند.
- بلاکچین: وب 3 با استفاده از تکنولوژی بلاکچین، به کاربران امکان میدهد تا تراکنشهای خود را بدون نیاز به واسطهگر انجام دهند. این کار امنیت بیشتری را فراهم میکند.
- اینترنت اشیا: وب 3 با بهرهگیری از اینترنت اشیا، به کاربران این امکان را میدهد تا با دستگاههای خود در ارتباط باشند و کنترل آنها را داشته باشند.
با توجه به این اصول، وب 3 قابلیت ارائه تجربه کاربری بهتری را نسبت به وب 2 دارد.
سخن آخر
وب 3 در واقع مرحلهی بعدی و تکاملی از وب است که با استفاده از تکنولوژیهایی همچون هوش مصنوعی، واقعیت افزوده، شبکههای اجتماعی، بلاکچین و اینترنت اشیا بهبودهای چشمگیری را در تجربه کاربری و امنیت ارائه میدهد. در وب 3.0، از کاربر متمرکز بوده و ساختاری محور بر نیازهای وی ایجاد شده است. با این حال، توسعهی وب 3 هنوز به طور کامل به پایان نرسیده و در حال تکامل و پیشرفت است.
منابع: